Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik Yayımlandı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik’i (“Yönetmelik”) 29 Aralık 2021 tarihinde 31704 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Yönetmeliğin 01 Ocak 2022’de yürürlüğe gireceği düzenlendi. Yönetmelik ile sadece elektronik bankacılık hizmetleri dağıtım kanalları üzerinden hizmet veren şubesiz bankaların faaliyetlerine ve bankacılık hizmetlerinin finansal teknoloji şirketleri ve diğer işletmelere bir servis modeli olarak sunulabilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Yönetmeliğe baz teşkil eden Taslak Yönetmelik ise 19 Ağustos 2021 tarihinde yayımlanmıştır.
Yönetmelik’ in ilgili maddesinde yapılan tanıma göre dijital banka; “Bankacılık hizmetlerini fiziksel şubeler yerine elektronik bankacılık hizmetleri dağıtım kanalları aracılığıyla sunan kredi kuruluşunu” ifade eder.
Yönetmelik kapsamında dijital bankalara bu Yönetmelik’ te ya da ilgili alt düzenlemelerde aksi belirtilmediği sürece, mevduat ya da katılım bankası olmalarına göre, kredi kuruluşlarının gerçekleştirebileceği tüm faaliyetleri yerine getirebilme olanağı sağlanmıştır.
Yönetmelik’ in “Faaliyet kısıtlamaları” başlıklı 5. Maddesi uyarınca dijital bankalara bazı faaliyet sınırlamaları ve bunlara istisnalar getirilmiştir. Buna göre müşteri portföyüne ilişkin yapılan sınırlama uyarınca dijital bankanın kredi müşterileri yalnızca finansal tüketici ya da KOBİ’ ler olabilecektir.
Aynı madde uyarınca getirilen teşkilatlanmaya ilişkin sınırlamaya göre ise Taslak Yönetmelik’ te fiziksel şube açılamayacağına ilişkin kısıtlama Yönetmelik ile de korundu ve ilave olarak, dijital bankaların; genel müdürlük ile genel müdürlüğe bağlı hizmet birimleri dışında muhabirlik, acentelik, temsilcilik gibi teşkilatlanmaya gidemeyeceği, genel müdürlüğe bağlı hizmet birimlerini amacı dışında fiziksel şube gibi kullandıramayacağı, dijital ortamda gerçekleştirilecek olanlar hariç kiralık kasa ve emanete alma işlemleri ile saklama hizmetlerini sunamayacağı belirlenmiştir.
Madde 6’ya göre Bankaların, bir şube gibi kullanılmadıkça müşteri şikayetlerini ele almak üzere fiziksel büro kurmaları gerektiği tekrar belirtilmiştir. Ayrıca kendi kuracakları ATM ağları üzerinden müşterilerine hizmet sunma olanağı sağlanmıştır.
Yönetmelik’ te yer alan kuruluş ve faaliyet izni genel şartları, Taslak Yönetmelik’ te belirtildiği gibi Bankların İzne Tabi İşlemleri ile Dolaylı Pay Sahipliğine İlişkin Yönetmeliği’nde belirtilen hükümler saklı kalmak üzere ilave hükümler olarak uygulanacaktır. Madde 9’ da dijital bankaların faaliyet izni alabilmesi için gerekli asgari ödenmiş sermaye tutarı nakden ve her türlü muvazaadan ari olarak ödenmiş olmak üzere, bir milyar Türk Lirası olarak belirlenmiştir. Madde 8/2’ de ise Kurul’un, başvuru sahibinin hâkim ortaklarının teknoloji, elektronik ticaret ya da telekomünikasyon hizmetleri sunan tüzel kişiler olması durumunda, bu hâkim ortak tüzel kişilerin ya da ilgili tüzel kişilerin kontrolünü elinde bulunduran gerçek ve tüzel kişilerin Türkiye’de yerleşik olmasını ve Türkiye’de yerleşik kişilerin borçluluk durumu ve mali gücüne ilişkin risk verilerini Risk Merkezi ile paylaşmak üzere sözleşme imzalamış olmalarını şart koşabileceği belirlenmiştir.
Yönetmelik’ in 13. maddesinde, servis bankalarının ancak yurt içinde yerleşik arayüz sağlayıcılarına ve yalnızca kendi faaliyet izinleri çerçevesinde servis modeli bankacılığı hizmeti verebileceği hüküm altına alınmıştır.
Yönetmelik’ in beşinci ve son bölümünde ise mevcut bankaların durumu düzenlenmiş olup dijital bankalar dışındaki faaliyet izni almış ve mevcut faaliyet izinleri çerçevesinde fiziksel şubeleri üzerinden de hizmet sunmaları mümkün olan diğer bankaların bu Yönetmelik çerçevesinde ayrı bir başvuru yapması gerekmeyeceği ve söz konusu bankalar için bu Yönetmelik’ in dijital bankalarla ilgili hükümlerinin uygulanmayacağı hüküm altına alınmıştır.
